O możliwości antyredukcjonizmu

Warszawa: Semper, 2005

SPIS TREŚCI

Przedmowa

Lista stosowanych symboli matematyczno-logicznych

Lista stosowanych terminów IKN

1. Wprowadzenie: Pomiędzy problemem psychofizycznym a redukcjonizmem

1.1. Cel pracy

1.2. Plan pracy

1.3. O pewnej specyfice rozważań nad antyredukcjonizmem

1.4. O stronie metodologicznej pracy

1.5. O zapisach symbolicznych

CZĘŚĆ I: SPÓR O ANTYREDUKCJONIZM W FILOZOFII UMYSŁU

2. Redukcjonizm a antyredukcjonizm psychofizyczny

2.1. Dwa wstępne rozróżnienia

2.1.1. Redukcjonizm metafizyczny i metodologiczny

2.1.2. Redukcjonizm a eliminatywizm

2.2. Argumenty za redukcjonizmem

2.2.1. Program jedności nauki

2.2.2. Prostota ontologiczna

2.2.3. Prostota eksplanacyjna

2.2.4. Zasada przyczynowego domknięcia świata fizycznego

2.3. Wątpliwości wobec redukcjonizmu

2.3.1. Wielość poziomów wyjaśniania

2.3.2. Wieloraka realizowalność stanów psychicznych

2.3.3. Anomalność psychologii

2.3.4. Nieporządek w dziedzinie dyscyplin naukowych

2.3.5. Nieindywidualizm

3. Przegląd wybranych stanowisk antyredukcjonistycznych

3.1. Teoria identyczności jednostkowej i rodzajowej

3.1.1. Teza vs teoria identyczności jednostkowej i rodzajowej

3.1.2. Teoria identyczności rodzajowej a redukcjonizm

3.2. Fodora teoria identyczności nienaturalno-rodzajowej

3.2.1. Autonomia nauk specjalnych

3.2.2. Redukcjonistyczna odpowiedź Kima

3.2.3. Dwa pojęcia rodzaju naturalnego

3.2.4. Dylemat Kima

3.3. Davidsona teoria identyczności jednostkowej

3.3.1. Argumentacja Davidsona

3.3.2. Anomalizm jako antyeliminatywizm?

3.3.3. Zarzut epifenomenalizmu rodzajowego

3.4. Duprégo teoria nieładu

3.5. Kitchera antyredukcjonistyczna rekonstrukcja relacji między genetyką klasyczną a molekularną

3.6. Dlaczego superweniencja nie jest modelem zależności między tym, co psychiczne a tym, co fizyczne?

CZĘŚĆ II: NAUKA, ISTOTNOŚĆ IDEALIZACJA

4. Klasyczna koncepcja nauki

4.1. Prawa nauki

4.2. Wyjaśnianie

4.2.1. Model dedukcyjno-nomologiczny (D-N) wyjaśniania

4.2.2. Model indukcyjno-statystyczny (I-S) wyjaśniania

4.3. Redukcja

5. Statystyczno-relewancyjny model wyjaśniania

5.1. Statystyczna relewancja

5.2. Statystyczno-relewancyjny model wyjaśniania (model S-R)

5.3. Redukcja w modelu S-R

6. Idealizacyjna koncepcja nauki

6.1. Wstępne ustalenia terminologiczne

6.2. Pojęcie istotności

6.3. Prawa i teorie idealizacyjne

6.3.1. Założenia idealizujące

6.3.2. Idealizacyjne prawo nauki i jego konkretyzacje

6.3.3. Prosta teoria idealizacyjna

6.3.4. Aproksymacja

6.3.5. Zakres i model twierdzenia idealizacyjnego

6.3.6. Zakres i model prostej teorii idealizacyjnej

6.4. Istotnościowa koncepcja wyjaśniania

6.4.1. Wyjaśnianie niestatystyczne

6.4.2. Wyjaśnianie statystyczne

6.5. Korespondencja praw naukowych

7. O pojęciu istotności

7.1. Koncepcje istotności oraz większej istotności

7.2. Unitarna koncepcja istotności

7.3. Dokładnościowa interpretacja relacji większej istotności

7.3.1. Błąd maksymalny, błąd średni, błąd minimalny

7.3.2. Interpretacja dokładnościowa prosta oparta na minimalizacji błędu maksymalnego

7.3.3. Interpretacja interakcyjno-dokładnościowa oparta na minimalizacji błędu maksymalnego

7.3.4. Większa istotność a dokładność

7.4. Zakresowa interpretacja relacji większej istotności

7.4.1. Zakres wpływu czynnika na czynnik

7.4.2. Relacja większej istotności

7.4.3. Związek istotności z istotą

7.5. O niezbędności pojęcia istotności

CZĘŚĆ III: TEORIA REDUKCJI W IDEALIZACYJNEJ KONCEPCJI NAUKI

8. Eksplikacyjna koncepcja reguł mostowych

8.1. Spór o naturę reguł mostowych

8.1.1. Koncepcja równoważnościowa

8.1.2. Koncepcja tożsamościowa

8.2. Eksplikacja i parafraza

8.2.1. Koncepcja eksplikacji i parafrazy Jadackiego

8.2.2. Eksplikacja

8.2.3. Nonsymetryczność eksplikacji i asymetryczność eksplikacji progresywnej

8.3. Eksplikacyjne ujęcie reguł mostowych

8.4. Eksplikacyjne ujęcie reguł mostowych a problem niewspółmierności

8.5. Eksplikacja a kwestie ontologiczne

9. Koncepcja redukcji

9.1. Trzy wymiary redukcji

9.2. Trójwymiarowe pojęcie redukcji

9.2.1. Pojęcie odpowiednika twierdzenia jednej teorii w drugiej teorii

9.2.2. Poszerzenie struktury esencjalnej

9.2.3. Definicja redukcji

9.3. Klasyfikacje redukcji

9.3.1. Redukcja statyczna, korespondencyjna i refutacyjna

9.3.2. Redukcja heterogeniczna i homogeniczna

9.3.3. Redukcje cząstkowe i całkowite

9.3.4. Redukcje globalne i lokalne, otwarte i zamknięte oraz rozgałęzione i nierozgałęzione

9.4. Zarzuty wobec koncepcji redukcji

9.4.1. Zagadnienie Przypisu 33

9.4.2. Redukcja a wyjaśnianie

10. Rekonstrukcja dotychczasowych teorii redukcji i korespondencji IKN

10.1. Koncepcja redukcji Zamiary

10.2. Koncepcja dialektycznej korespondencji Nowakowej

10.3. Koncepcja wzmocnionej korespondencji implikacyjnej Krajewskiego

10.4. Koncepcja redukcji Paprzyckiej [1990]

10.5. Koncepcja redukcji Egierta

CZĘŚĆ IV: ANTYREDUKCJONIZM W ŚWIETLE IDEALIZACYJNEJ KONCEPCJI NAUKI

11. Niezgodność istotnościowa teorii

11.1. Teorie istotnościowo zgodne i niezgodne

11.1.1. Prosta i złożona zbieżność teorii

11.1.2. Teorie istotnościowo zgodne i niezgodne

11.1.3. Istotnościowa niezgodność a możliwość redukcji

11.1.4. Sprawa wyprowadzalności z danej teorii — teorii zasadniczo z nią niezgodnej